Insecten eten, ja of nee?
Vanaf januari 2023 is het gebruik van insectenmeel in diverse voedingsmiddelen, zoals brood- en pastavarianten, wettelijk toegestaan. In dit artikel delen we onze visie op deze ontwikkeling en bieden we alternatieven voor degenen die liever geen dierlijk insectenmeel consumeren.
Eten Van Insecten Heeft Eeuwenoude Geschiedenis
Het consumeren van insecten door mensen, bekend als entomofagie, heeft een eeuwenoude geschiedenis, die teruggaat tot duizenden jaren geleden, onder zowel mensen als apen. Natuurvolkeren hebben door de menselijke geschiedenis heen regelmatig insecten gegeten als een bron van voedingsstoffen. Zelfs vandaag de dag is het eten van insecten wijdverbreid in vele delen van Azië, Afrika en Zuid-Amerika, waar het als volkomen normaal wordt beschouwd. In meer dan 130 landen wereldwijd zijn insecten een gebruikelijk onderdeel van het dieet, met kevers, larven, rupsen en mieren als voornaamste favorieten. Hoewel ook libellen, kakkerlakken en spinnen worden geconsumeerd, zij het in mindere mate.
EU-Besluit Betreffende Insecten In Voedsel in 2023
Op 23 januari 2023 werd een Europese wet aangenomen die insecten toestaat als ingrediënt in voedingsmiddelen zoals brood- en pastavarianten. Niet alleen de huiskrekel, maar ook sprinkhanen, meelwormen en andere insecten kunnen in de vorm van meel toegevoegd worden aan onze voedingsmiddelen. En daar stuiten we direct op het grote verschil tussen hoe natuurvolkeren insecten in hun dieet gebruiken en deze aangenomen wet; natuurvolkeren malen insecten niet tot meel om toe te voegen aan hun producten, maar worden gezien als delicatessen, die zo nu en dan gegeten worden. Het toevoegen van insectenmeel aan bewerkte producten maakt dat we in verhouding veel meer insecten binnen zullen krijgen. En de vraag is of dit een gezonde ontwikkeling is of dat dit in de toekomst onvoorziene gevolgen voor de gezondheid zal hebben?
Insecten, Waarom Niet?
Insecten eten mag dan wel een opkomende trend zijn, maar er zijn zeker nadelen aan verbonden. Insecten bevatten antinutriënten, zoals oxalaten, saponines en tannines, die niet bevorderlijk zijn voor de gezondheid. Daarnaast kunnen insecten gifstoffen, zoals cyanide of zware metalen zoals, cadmium en lood bevatten.
Hoewel aangeheven wordt dat commerciële insecten die in winkels verkrijgbaar zijn over het algemeen veilig zijn voor consumptie, wordt ook aangeraden (en zelfs essentieel bevonden) om vooraf de poten en vleugels te verwijderen, aangezien deze anders schade kunnen toebrengen aan de darmen. Je kunt je afvragen of insectenmeel vrij zal zijn van deze onderdelen van het insect. We hebben hier geen zekerheid over.
Een ander belangrijk aspect is de bereiding van insecten. Ze moeten grondig verhit worden om schadelijke bacteriën en parasieten te doden, aangezien onvoldoende verhitting gezondheidsrisico’s met zich mee kan brengen. Met name voor onze darmen is een belasting met schadelijke bacteriën en parasieten schadelijk, aangezien daardoor een sterke dysbiose kan ontstaan. Een pathogene belasting leidt veelal tot een Leaky Gut Syndroom (hyperpermeabele darm). Hierdoor kunnen stoffen zoals toxines en niet volledig verteerde eiwitten en micro-organismen (bacteriën) in de bloedbaan komen. Deze stoffen kunnen onnodige stress voor het lichaam en een groot aantal auto-immuunziekten veroorzaken.
Hoewel de medische literatuur op dit moment geen alarmerende gevaren heeft geïdentificeerd met betrekking tot het eten van een beperkte hoeveelheid insecten, blijft het aantal beschikbare onderzoeken over het onderwerp beperkt, waardoor de gegevens simpelweg geen zekerheid bieden over welke effecten op de gezondheid we kunnen verwachten.
Zeker wanneer insecten in grote hoeveelheden (in de vorm van meel) gegeten gaan worden. Verdere onderzoeken zijn dus nodig om een duidelijker beeld te krijgen van de mogelijke gezondheidsrisico’s.
Waar Kunnen We Insectenmeel Gaan Verwachten?
Het gebruik van krekelpoeder is toegestaan in een breed scala aan voedingsproducten, waaronder bakkerijproducten zoals meergranenbrood, crackers, muesli, koekjes, maar ook in pizza’s, soepen, sauzen, groente- en peulvruchtgerechten, bewerkte aardappelproducten, chocoladeproducten, weipoeder, snacks en zelfs bier.
Hoewel het gebruik van krekelpoeder mogelijk is in vleesvervangende producten, zal het waarschijnlijk beperkt blijven tot insectenburgers, aangezien insecteneiwit duurder is dan plantaardige eiwitten en niet snel zal worden toegevoegd aan vegetarische of veganistische vleesvervangers. Toch blijft het verstandig etiketten te lezen.
Alternatieven Voor Degenen Die Geen Insectenmeel Wensen
Om eventuele zorgen weg te nemen, vermeldt de wet duidelijk dat het gebruik van krekelpoeder moet worden aangegeven op de ingrediëntenlijst. Volgens Foodwatch moet het poeder specifiek worden beschreven als “gedeeltelijk ontvet poeder verkregen uit Acheta domesticus (huiskrekel)”.
Als je liever geen dierlijk insectenmeel consumeert, zijn hier enkele oplossingen:
* Zoek naar het V-Label Keurmerk op voedselproducten, wat garant staat voor vegetarische of veganistische producten zonder insectenmeel als ingrediënt.
* Controleer de ingrediëntenlijst van producten op de aanwezigheid van insecten- of krekelmeel als je het V-Label niet kunt vinden. Kijk naar de volgende ingrediënten:
* Acheta Domesticus (huiskrekel)
* Gryllodes Sigillatus (gedroogde bandkrekel)
* Locusta Migratoria (treksprinkhaan)
* Tenebrio Molitor (gedroogde meelworm)
* Alphitobius Diaperinus (hele en gemalen larven van de peipschuimkever (kleine meelworm)
* Als er geen ingrediëntenlijst beschikbaar is, vraag dan rechtstreeks bij de producent of leverancier of het product insectenmeel bevat.
Checken Op Insecten-intolerantie
Het is belangrijk dat consumenten geïnformeerd worden over de aanwezigheid van insectenmeel in voedingsmiddelen, zodat ze weloverwogen keuzes kunnen maken die in overeenstemming zijn met hun voedingsvoorkeuren. Zeker als je bedenkt dat mensen immunologisch kunnen reageren op insecten. Houd rekening met intoleranties of allergieën.
Er bestaat nu een intolerantietest waarbij je met een vingerprik kunt controleren op eventuele reacties op insecten, zoals huiskrekels. Voor mensen die gevoelig zijn voor zeevruchten, huisstofmijt of histamine is het verstandig om na te gaan of je ook reageert op insecten. Als je dat wilt weten, kunnen we je de gegevens sturen over waar je toegang tot deze tests kunt krijgen.
Er is ook een eenvoudiger oplossing: eet zoveel mogelijk onbewerkte producten, zoals groenten, fruit, noten, zaden en biologische eieren, gevogelte en wildgevangen vis. Hiermee omzeil je meteen alle insecten.
Referenties: Your health Coach, Amsterdam